Γιώργος Μεράντζας: «Μια ζωή που είχε συναισθήματα, διεκδικήσεις και συγγνώμες. Αυτή η πορεία στη ζωή έχει και ωραίο τέλος»

Ο σπουδαίος αυτός ερμηνευτής μιλάει στο loaded.gr με αφορμή την κυκλοφορία του δίσκου του «Κόσμε που να σε γυρίσω...»

Λίγο πριν το τέλος της περασμένης χρονιάς, κυκλοφόρησε ο νέος δίσκος του Γιώργου Μεράντζα «Κόσμε που να σε γυρίσω…». Ο δίσκος που κυκλοφορεί από το Ogdoo Music Group όπως αναφέρει και ο ίδιος ο ερμηνευτής στο loaded.gr«κατά πάσα πιθανότητα θα είναι και ο τελευταίος». Ο δίσκος αφιερώνεται στη Μάγδα Φύσσα και ο εμηνευτής μοιράζεται μαζί μας την στιγμή που την γνώρισε, ενώ ένα τραγούδι είναι αφιερωμένο στον Θάνο Μικρούτσικο τον αδελφικό του φίλο.

Στην Αφροδίτη Παπακαλού

Λίγο πριν το τέλος του 2020, κυκλοφόρησε ο δίσκος σας «Κόσμε που να σε γυρίσω…». Γιατί επιλέξατε τον συγκεκριμένο τίτλο;

Επειδή είναι ακριβώς αυτό που ήθελα να πω, επειδή αυτός ο δίσκος είναι η δική μου παρουσία στα τεκταινόμενα σήμερα και επειδή βρήκα ένα στίχο του Βαγγέλη Βελώνια που έλεγε «κόσμε πού να σε γυρίσω που δεν έχεις γόνατα», εκφράζει κατά τη γνώμη μου και αυτήν την εποχή, που ακόμα και για να πας παραπέρα πρέπει να έχεις τη δύναμη και να είσαι όρθιος. Να μην έχεις σκύψει.

Μεσολάβησαν 10 χρόνια από την τελευταία σας δισκογραφική δουλειά. Γιατί αποφασίσατε να βγάλετε τώρα δίσκο;

Επειδή τώρα αισθάνθηκα την ανάγκη να πω με τον τρόπο μου αυτά που θα ήθελα να πω, μουσικά. Δύο χρόνια μου πήρε να συλλέξω το υλικό, ευτυχώς βρέθηκαν πολλοί φίλοι στο δρόμο μου που μου έκαναν τις δικές τους προτάσεις, αλλά ήθελα και εγώ να κάνω αυτό που θέλω, έτσι όπως το θέλω. Να βρω κομμάτια που ήθελα. Κατά πάσα πιθανότητα θα είναι και ο τελευταίος δίσκος.

Για ποιο λόγο;

Από ένα σημείο και μετά, όταν ο άνθρωπος μεγαλώνει, αλλάζουν κάποια πράγματα. Πρέπει γενικά να προετοιμάζεσαι για να ζήσεις καλύτερα τον όποιο χρόνο σου μένει και πιο ουσιαστικά. Όχι για κανένα άλλο λόγο, όχι για να την κοπανήσεις, αλλά για να είσαι εδώ. Η αίσθηση του χρόνου είναι με το πώς θέλεις πραγματικά να ζήσεις.

Είπατε ότι ο δίσκος είναι η δική σας παρουσία στο σήμερα. Τι είναι αυτό που σας «τσίγκλισε» για να τον βγάλετε;

Ήθελα να μιλήσω για την αναζωπύρωση του φασισμού πανευρωπαϊκά και σε όλον τον κόσμο. Και αυτό που λέμε που ζούμε δημοκρατία σε όλον τον κόσμο είναι επικίνδυνο δεν είναι απλώς ανησυχητικό. Κάθε μέρα δηλαδή πέφτουν όλα τα κάστρα. Εργασιακά, πολιτιστικά, οι σχέσεις των ανθρώπων, δεν υπάρχει πουθενά ο άνθρωπος στον κόσμο. Και το σοβαρότερο πρόβλημα ας πούμε ότι ζούμε σε ψηφιακή κοινωνία με επίκεντρο την τεχνητή νοημοσύνη η οποία θα βγάλει στα επόμενα χρόνια σύμφωνα με τους ειδικούς  πάνω από δύο δισεκατομμύρια ανθρώπους στην ανεργία. Μπορεί να περπατήσει ο κόσμος αυτός; Να πάει πού;

Αφιερώνετε τον δίσκο στη Μάγδα Φύσσα…

Της είχα δώσει την υπόσχεσή μου και γι’ αυτό πήγα και της έδωσα τον δίσκο σπίτι της.

Μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας αυτή τη στιγμή;

Από τις πιο συγκινητικές στιγμές της ζωής μου. Ένα βράδυ την είχα συναντήσει στο θέατρο Πέτρας και είχα δώσει μια υπόσχεση ότι αν την έβλεπα θα της έδινα ένα φιλί και την ακούω να μου λέει «Γιώργο εδώ είμαι». Έτσι, το μόνο δώρο που θα μπορούσα να της κάνω ήταν αυτός ο δίσκος. Με περίμενε λοιπόν στο σπίτι, συγκλονίστηκα από την υποδοχή, την φιλοξενία και την περιποίηση. Και για πρώτη φορά είδα τόσο κοντά το «μέγεθός» της. Πρώτη φορά την είδα μέσα στο σκοτάδι για 1,80. Και εκείνο το βράδυ είδα ότι ήταν μια κανονική γυναίκα με τέτοιο μπόι όπως έλεγαν παλιά στο χωριό μου «μέχρι το Θεό».

Το τραγούδι «Απ’ το Στρόµπολι» είναι αφιερωμένο στον Θάνο Μικρούτσικο. Πώς βιώνετε την απώλειά του ένα χρόνο μετά;

Γνώρισα τον Θάνο το 1972. Είχα ζήσει πολλά μαζί του. Ήταν και είναι φίλος μου. Του είχα βγάλει και το παρατσούκλι από την Ήπειρο «φούλης» από το «αδελφούλης». Στο νοσοκομείο είχαμε μακρές και ουσιαστικές συζητήσεις, συγκινητικές, και μου είχε δώσει κάποιες «εντολές» και είχα αισθανθεί συγκλονιστικά. Τα Χριστούγεννα επέστρεψα στην Ήπειρο και με ειδοποιούν ότι πέθανε. Θυμάμαι ότι είχε μια φοβερή καταιγίδα όταν ερχόμουν στην Αθήνα.

Το ίδιο βράδυ επέστρεψα πίσω. Έκανα 1.020 χιλιόμετρα σε μία μέρα που ήταν μια φοβερή μέρα της ζωής μου. Τη μισή διαδρομή δεν τη θυμάμαι γιατί σκεφτόμουν ιστορίες και καταστάσεις. Μου λέει λοιπόν ο Βαγγέλης Βελιώνας, «Γιώργο όλο το βράδυ δεν κοιμήθηκα, έγραψα ένα στίχο για τον Θάνο». Μου το διάβασε, συγκλονίστηκα και είπα ότι πρέπει να βρω έναν συνθέτη να το μελοποιήσει, για να είναι ο δικός μου αποχαιρετισμός στον αγαπημένο μου Θάνο. Το καλοκαίρι συνάντησα τον Γιώργο Καζαντζή και επειδή ήξερα ότι ο Θάνος του είχε μεγάλη εκτίμηση του έδωσα τον στίχο. Ο Γιώργος συγκινήθηκε, μέσα σε τρεις ημέρες μου το έφτιαξε και το παίξαμε ζωντανά στο studio μία και έξω.

Χαρακτηρίζετε την πορεία σας «μοναχική και κοινωνική». Πώς συνυπάρχουν αυτά τα δύο;

Όταν πας κόντρα στο ρεύμα, έχει μια μοναχικότητα. Αλλά ταυτόχρονα έχεις αγαπημένους ανθρώπους που αντέχουν. Από αυτούς παραδειγματίστηκα. Αυτοί που προπορεύτηκαν μου έδωσαν τη δυνατότητα να σκέφτομαι, να οραματίζομαι και να αντέχω. Δεν αντέχεις για να ζήσεις το γλέντι, αντέχεις για να πορευτείς προς αυτό που έλεγε και ο φίλος μου ο Θάνος, που και αυτός το είχε διαβάσει από ποιητή: «Ο ψαράς θα γράφει ποιήματα και ο ποιητής θα ψαρεύει».

Θα ήθελα να αναφερθούμε στο θέμα της πανδημίας. Πώς κρίνετε την διαχείριση της όλης κατάστασης από την κυβέρνηση;

Όσα έχουν γίνει είναι απαράδεκτα, εγκληματικά, ψεύτικα, τιποτένια. Και με συγκεκριμένα παραδείγματα. Δεν μπορείς να λες να χειροκροτήσουμε τους γιατρούς και μετά να τους κατηγορείς ότι πεθαίνει ο κόσμος. Πώς να πιστέψω κάποιον που λέει αυτά; Που οι γιατροί δίνουν την ψυχή τους, το ξέρει όλο το πανελλήνιο. Πουθενά δεν σώθηκαν οι άνθρωποι από κορωνοϊό από την ιδιωτική υγεία. Πείτε μου, σε ποια χώρα του κόσμου ιδιωτικά νοσοκομεία έσωσαν τον κόσμο;

Ή να πω για την Τέχνη; Για τα μεροκάματα; Εγώ ντρέπομαι όταν λέω ότι πηγαίνω σε φίλους μου και μαγειρεύω επειδή έχω τη δυνατότητα να βοηθήσω κάποιους ανθρώπους. Είναι τραγικά τα πράγματα. Ξέρετε πόσος κόσμος δεν έχει να φάει; Εδώ στήνουμε βεγγέρες για την Ομόνοια για την Πανεπιστημίου ή και για τόσα άλλα και μοιράζουμε παντού εκατομμύρια και δεν μπορούμε να δώσουμε για την πρόσληψη γιατρών ή νοσοκόμων; Ή για μονάδες; Ακούω τους επιστήμονες που είναι και στις επιτροπές, δεν τους ακούει κανείς. Γιατί δεν υπάρχουν πουθενά στις ειδήσεις. Αυτό ούτε στη δικτατορία δεν το έχω νιώσει. Να μην ακούγεται η είδηση. Και ό, τι ακούγεται στους τηλεοπτικούς σταθμούς να είναι κατασκευές. Το θέμα δεν είναι εάν συμφωνούν οι ειδήσεις με εμένα και δεν μου αρέσουν. Οι ειδήσεις είναι ειδήσεις.

Για τον πολιτισμό τι να πεις… Το φοβερό είναι ότι αυτή η κυβέρνηση και γενικότερα οι τελευταίες κυβερνήσεις με την Τέχνη και τον πολιτισμό, έχουν μια απέχθεια. Γιατί δεν είναι εύκολος αντίπαλος ο πολιτισμός και οι άνθρωποί του.

Είστε αισιόδοξος για το μέλλον;

Δεν μπορώ να μην είμαι αισιόδοξος ακόμα και όταν υπάρχουν ορισμένες ημέρες που είμαι χάλια. Έτσι και αλλιώς θα συμβούν πράγματα. Πάντα η νεολαία -την οποία  λένε διάφοροι από εμάς μεγαλύτεροι ότι «δεν είναι όπως η δικιά μας που ήταν σοβαρή, επαναστατική κλπ» αυτά είναι κουραφέξαλα, πάντα η νεολαία – ένα κομμάτι της τουλάχιστον- και με την συγκυρία πολιτικών καταστάσεων θα δείξει το δρόμο. Μπορεί όχι με έναν τρόπο που έχουμε μάθει εμείς οι μεγαλύτεροι. Αλίμονό μας αν δεν πιστεύουμε στη νεολαία. Είμαι αισιόδοξος. Σε τι; Πρώτα απ' όλα γιατί μαθηματικά ο πλανήτης καταστρέφεται. Αποδεδειγμένα. Τα μηχανήματα έδιωξαν τον άνθρωπο. Γιατί; 540 όμιλοι, εταιρείες δηλαδή έχουν το 85% του πλούτου. Και λοιπόν; Τι να το κάνουν;

Διάβαζα ότι ο Steve Jobs όταν είδε ήταν στα μηχανήματα που τον κρατούσαν στη ζωή εκείνες τις τελευταίες ώρες είπε ότι ο άνθρωπος που δουλεύει για να ζήσει καλύτερα, να βγάλει χρήματα, από ένα σημείο και μετά παλεύει για το κέρδος και αυτό δεν έχει νόημα γιατί δεν μπορείς να το χρησιμοποιήσεις για τίποτα, παρά μόνο στο μυαλό σου για να νομίσεις ότι είσαι κάποιος. Είναι μια διαστροφή. Άφησε σαν παρακαταθήκη αυτά τα λόγια.

Το μόνο που θυμάμαι αυτές τις στιγμές που φεύγω είναι κάποιες στιγμές από φίλους, τα παιδικά χρόνια και όταν έκανα κάποιες επιτυχίες με πέντε δέκα πράγματα. Από τη στιγμή που αυτά που κατακτούσα δεν μπορούσα να τα χρησιμοποιήσω παρά μόνο θα έπρεπε να θερίζω για να πολλαπλασιάσω αυτό που έχω κάνει και ούτω καθεξής, πού σε οδηγεί αυτό; Πεθαίνει και δεν αισθάνεται τίποτα. Και εγώ έχω δει ανθρώπους να πεθαίνουν στον τοίχο, να τους τουφεκίζουν και να είναι χαρούμενοι – λέω ένα παράδειγμα. Άλλους να πεθαίνουν πάμφτωχοι και να δίνουν ευχές στα παιδιά τους και στα εγγόνια τους και να είναι χαρούμενοι. Μια ζωή που είχε συναισθήματα, διεκδικήσεις και συγγνώμες. Αυτή η πορεία στη ζωή έχει και ωραίο τέλος γιατί θα επιλέξεις πώς θες να φύγεις. Άρα η συμμετοχή σου και στα τραγούδια και στη δουλειά που κάνεις και στους πίνακες που ζωγραφίζεις, στα κείμενα που γράφεις όλοι κρινόμαστε.