«Λαϊκά και Πολιτικά», σκέψεις με αφορμή τη συναυλία με τα λαϊκά του Θάνου Μικρούτσικου

Στις 7 Ιανουαρίου στο Παλλάς

Του Γιώργου Μυζάλη

Αυτές τις μέρες, το μυαλό μου τριγυρνά στο Θάνο Μικρούτσικο. Κάτι η επέτειος του θανάτου του (28/12) και κάτι η επερχόμενη συναυλία με τα λαϊκά του στο Παλλάς (7/1 - με ερμηνευτές τους: Γιώτα Νέγκα, Μανώλη Μητσιά, Γιάννη Κότσιρα και Δημήτρη Μπάση), ο νους μου «τρέχει» στον αγαπημένο συνθέτη και άνθρωπο.

Όχι, δεν θα σταθώ τόσο στο μέγεθος της απουσίας του σε όλα τα επίπεδα (κοινωνικό, πολιτικό, καλλιτεχνικό, ανθρώπινο κ.ο.κ.), όσο στη «μαεστρία» και στην εξυπνάδα του - πέραν όλων των άλλων αρετών του γύρω από το τραγούδι - κατά τη δημιουργία εμβληματικών τραγουδιών συγκυρίας (όπως τα όρισε ο ίδιος). Είναι σταθερή μου πεποίθηση, από τότε που άρχισα να παρακολουθώ το ελληνικό τραγούδι, ότι γίνεται να συνδυάσει κανείς τη διασκέδαση με την ψυχαγωγία: μπορείς, για παράδειγμα, να χορέψεις ένα ζεϊμπέκικο στο γάμο σου που να είναι παράλληλα και ένα στιβαρό ποιοτικό τραγούδι, πιο βαθύ από εκείνα της καψούρας που κατακλύζουν τις «νέες κυκλοφορίες» του Spotify κάθε Παρασκευή.

Σε αυτό το πλαίσιο, αναλογίζομαι: πόσοι και πόσοι δεν έχουν χορέψει τη «Ρόζα» (μουσική: Θάνος Μικρούτσικος - στίχοι: Άλκης Αλκαίος) ή το «Πάντα γελαστοί» (μουσική: Θάνος Μικρούτσικος - στίχοι: Άλκης Αλκαίος) σε ένα γλέντι τους. Με φίλους ολόγυρα να βαράνε παλαμάκια και να «αποθεώνουν» στις ακροβατικές φιγούρες; Ταυτόχρονα, όμως, να ακούνε και «πως η ανάγκη γίνεται ιστορία, πως η ιστορία γίνεται σιωπή» ή πως «όσοι με το Χάρο γίναν φίλοι, με τσιγάρο φεύγουνε στα χείλη». Το τερπνόν μετά του ωφελίμου - ο ορισμός του. Και πόσο μάγκας ήταν ο Μικρούτσικος που πετύχαινε τέτοιες συνταγές. Ήταν τα τραγούδια του ένας ιδιότυπος Δούρειος Ίππος που σε «έπιανε στον ύπνο». Σε βόλευε και σε ξεβόλευε ταυτόχρονα. Είχε, βέβαια, τις περισσότερες φορές και «πρωτοκλασάτους στρατάρχες», προεξαρχόντος του Μητροπάνου, αλλά από κοντά και του Μητσιά, του Νταλάρα, της Αλεξίου κ.ο.κ.

Αυτές οι σκέψεις με κάνουν να χαμογελώ και ενισχύουν την πίστη μου στο ελληνικό τραγούδι. Μένει, μόνο, να πεισθούν και οι νεότεροι δημιουργοί και ερμηνευτές ότι δεν χρειάζεται να «κλαψουρίζουμε» μονίμως για έναν χαμένο έρωτα προκειμένου να συγκινήσουμε μεγάλα ακροατήρια. Ένα καλό τραγούδι μπορεί να «τραβήξει κουπί» στη λέμβο της επιτυχίας και να συνοδεύσει και τις πιο «αγοραίες» στιγμές μας προσφέροντας, παράλληλα, το κάτι παραπάνω.

Αν αμφιβάλλετε για την παραπάνω τοποθέτηση, κάντε μια βόλτα τ’ Άη Γιαννιού από το Παλλάς για ένα «επιμορφωτικό σεμινάριο», για να θυμηθείτε «τα λαϊκά του Θάνου». Θα διαπιστώσετε ιδίοις όμμασι με ποιο τρόπο ο Θάνος Μικρούτσικος μπορούσε να είναι ταυτόχρονα λαϊκός και πολιτικός, διασκεδαστικός και ψυχαγωγικός, υποστηρικτικός και μπροστάρης, παρηγορητικός και καταγγελτικός. Γιατί μπορούσε. Και γιατί γίνεται.

 Καλές γιορτές να έχουμε.